سید حسن فاطمی
تاکنون کسی ادعا نکرده بود که جاپا حضرت در حسن آباد به امام رضا(ع) تعلق دارد. تا اینکه محقق گرامی جناب آقای حسن صادقی در این وبلاگ این فرضیه را مطرح کرد که مسیر مهاجرت امام رضا(ع) از حسن آباد بوده و در محلی که اکنون به «جاپا حضرت» شهرت دارد توقف داشته است و طبیعی است که چون چنین چیزی امتیازی مهم برای این شهر به شمار می رود، زمینه ی پذیرش فراوان است.
تا به حال پژوهش های فراوان در مورد مسیر هجرت امام رضا(ع) صورت گرفته. به نظر می رسد گسترده ترین پژوهش برای آقای جلیل عرفان منش است که نتیجه ی بررسی های خود را در کتاب «جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا(ع) از مدینه تا مرو» آورده است و این کتاب از سوی آستان قدس رضوی نشر یافته است.
جناب عرفان منش از میان مسیرهای گوناگون که برای هجرت امام رضا(ع) ذکر کرده اند، همان مسیر ابرقو (ابرکوه) و یزد را ترجیح داده و روی جلد کتاب، مسیر مهاجرت را نشان داده است. اگر به توقفگاه های حضرت توجه کنیم، منطقی به نظر نمی رسد که آن حضرت فرسخ ها مسافت را منحرف کند و از حسن آباد بگذرد. مگر اینکه مشخص شود به دلیل بدی راه مسیر عبور و مرور ابرقو ـ یزد از حسن آباد می گذشته است و می توان این را با استفاده از سفرنامه ها بدست آورد. سختی راه که سبب انحراف مسیر شود، مخصوص کاروان امام رضا(ع) نبوده است.
مسیر امام در کتاب مذکور به این ترتیب است: ابرکوه، ده شیر (فراشاه)، یزد، خرانق.
اگر این مسیر را در نقشه ی زیر ملاحظه کنید قضاوت خواهید کرد که مسیر امام نمی تواند از حسن آباد باشد؟